عشق نوعی عجز است و عاشق، عاجز است.

عجزی که عاشق احساس می کند، با دیگر عجز ها متفاوت است. انسان هر چه را بیشتر دوست بدارد، در برابر آن ناتوان تر می شود. وقتی عشق شدت می یابد، عجز قوّت می گیرد. هر چه ارتباط عاطفی مثبت انسان با موجود دیگر شدید تر شود، بی سلاح تر می شود. از این نظر روند دوستی هر چه به پیش رود، فرد عاجز تر می شود؛ چنان که حضرت علی (ع) که خود بزرگترین عاشق و عارف به خداوند است، در وصف حال خود به این عجز اشاره می کند:

{ خدایا! این بنده ای تو است که تو را یگانه می خواند و توحید و یگانگی تو را سزا است، و جز تو کسی را سزاوار این ستایش ها نمی داند. خدایا! مرا به درگاه تو نیازی است که جز فضل تو جبران نکند، و آن نیازمندی را جز عطا و بخشش تو به توانگری مبّدل نگرداند.}(همان،خطبه ی 91،ش 103 و 104.)

در این عبارت، امام (ع) پس از اقرار کردن به توحید و صفات ویژه ی الاهی، در برابر او احساس ناتوانی می کند و یگانه برطرف کننده ی این عجز و فقر را خدای تبارک و تعالی می داند. نمونه ی این عجز را می توان در محبّت هایی که پدر و مادر به فرزندان خود دارند دید. این خاصیت در عشق انسان به خدا خیلی لازم است، چون تا انسان احساس عجز نکند، اعتصام نمی یابد. کسانی که احساس عجز نمی کنند، هرگز عاشق خدا نمی شوند؛ بدین لحاظ خداوند در قرآن فرموده است:
(( وقتی که انسان احساس بی نیازی بکند، سرکشی می کند.))(علق(96)،7)

همچنین حضرت در وصف اهل الذکر می فرماید:
{ در گرو نیاز به فضل خدایند و اسیر ذلّت در برابر عظمت اویند؛}(نهج البلاغه، خطبه ی 222، ش 14 و 15.)
یعنی آن ها همواره خود را نیازمند به خدا می دانند و در برابر عظمت و جلال او احساس عجز و ذلت می کنند. با این سخنان می بینیم که حضرت نیز بر این صفت فرد عاشق تاکید دارد.

نسل جوان امروز از دفاع مقدس می‌پرسند ؟